Od 14 marca 2024 r. kierowcy prowadzący pojazdy w stanie nietrzeźwości muszą liczyć się z nową, surową konsekwencją prawną – przepadkiem pojazdu mechanicznego. Ustawodawca zdecydował się na zaostrzenie przepisów, aby skuteczniej przeciwdziałać nietrzeźwym kierowcom na drogach.

Kiedy sąd orzeka przepadek pojazdu?

Zgodnie z nowym art. 44b Kodeksu karnego, sąd obligatoryjnie orzeka przepadek pojazdu mechanicznego w przypadku skazania za przestępstwo z:

• art. 178a § 1 k.k. – prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
• art. 178a § 4 k.k. – prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, gdy sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za podobne przestępstwo lub prowadził pojazd wbrew zakazowi sądowemu.

Przepadek jest obowiązkowy, jeśli zawartość alkoholu we krwi kierowcy przekracza 1,5 promila (albo 0,75 mg/l w wydychanym powietrzu). Sąd w takim przypadku nie ma możliwości odstąpienia od orzeczenia przepadku pojazdu należącego do sprawcy.

Co, jeśli pojazd nie należy do sprawcy?

Nie każdy kierowca porusza się własnym autem. Dlatego przepisy przewidują również sytuację, w której sprawca prowadził pojazd:

• który nie stanowił wyłącznej własności sprawcy
• zbyty, darowany lub ukryty po popełnionym przestępstwie.

W takich przypadkach zamiast przepadku pojazdu, sąd może orzec przepadek równowartości pojazdu.

Jak ustala się równowartość pojazdu?

Wartość pojazdu ustalana jest na podstawie:

• polisy ubezpieczeniowej z roku popełnienia przestępstwa,
• lub w razie braku polisy: średniej wartości rynkowej pojazdu odpowiadającego, przy uwzględnieniu marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu, pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę, ustaloną na podstawie dostępnych danych, bez powoływania w tym celu biegłego.

Wyjątki – kiedy sąd nie orzeka przepadku pojazdu?

Przepadku nie orzeka się, gdy:

🔹 Kierowca prowadził niestanowiący jego własności pojazd w ramach obowiązków służbowych – np. jako kierowca zawodowy lub kurier. Wówczas sąd może orzec nawiązkę w wysokości minimum 5000 zł na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym.

🔹Jeżeli orzeczenie przepadku pojazdu mechanicznego jest niemożliwe lub niecelowe z uwagi na jego utratę przez sprawcę, zniszczenie lub znaczne uszkodzenie.

Jeśli masz jakieś pytania w tym zakresie, zachęcam do kontaktu.